×
مولودي و يا جـشن تولد حضرت رسول اكرم را نه آن حضرت، و نه خلفاي راشدين، و نه هيچ يك از صحابـه و ياران، و نه تابعين در عصرهاي فضيلت، آن را انجام نداده اند تا ما از آنان پيروي كنيم؛ زيرا آنان از ما داناتر، و به سنت پيامبر نزديكتر، و به پيروي از آن بهتر و ارجح بوده اند، و اگر در اجراي آن جشن ها خيري مى بود، آنها در گرفتن آن خيـر، بر ما پيشي مى گرفتند

    جشن میلاد رسول الله ص

    تألیف:

    إسحاق دبیری/

    بسم الله الرحمن الرحیم

    فهرست مطالب

    مقدمه. 3

    آيا لازم است ميلاد رسول خداص را جشن بگيريم؟. 5

    زمان پـيدايش جشن ميلاد حضرت رسول اكرمص...... 7

    حكم و نظر اسلام نسبت به جشن‌هاي مولودي.. 8

    مقدمه

    الحمد لله وسلام على عباده الذين اصطفى أما بعد:

    ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ ١﴾ [آل عمران: 102].

    «اي مؤمنان، از خداوند چنانكه سزاوار پرواي اوست پروا بداريد و جز در مسلماني نمى‌ريد».

    ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَخَلَقَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا وَبَثَّ مِنۡهُمَا رِجَالٗا كَثِيرٗا وَنِسَآءٗۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِي تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلۡأَرۡحَامَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيۡكُمۡ رَقِيبٗا ١﴾ [النساء: 1].

    «اي مردم، از آن پروردگارتان پروا بداريد كه شما را از يك تنِ يگانه آفريد و همسرش را از او خلق كرد و از آن دو مردان و زنان بسياري پراكند. و از خدايي كه به (نام) او از هم ديگر درخواست مى‌كنيد، و از (گسستن) رابطه خويشاوندي پروا داريد، بى‌گمان خداوند بر شما نگهبان است».

    ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَقُولُواْ قَوۡلٗا سَدِيدٗا ٧٠ يُصۡلِحۡ لَكُمۡ أَعۡمَٰلَكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۗ وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدۡ فَازَ فَوۡزًا عَظِيمًا ٧١﴾ [الأحزاب: 70-71].

    «اي مؤمنان، از خداوند پروا بداريد و سخن استوار بگوييد. تا كارهايتان را براي شما اصلاح كند و گناهانتان را براي شما بيامرزد، و هركس كه از خداوند و رسول او اطاعت كند (بداند كه) به كاميابى‌اي بزرگ نايل آمده است».

    اين كتاب را درباره جشن تولد حضرت رسول نوشته‌ام تا با خواندن آن، مردم به حقيقت اين بدعت پي ببرند و بدانند كه دين خدا كامل است و احتياج به كم يا زياد كردن آن نيست؛ زيرا كه صحابه و تابعين و مسلمانان سه قرن اول اسلام خيلي بيشتر و بهتر از ما به سوي نيكى‌ها و خوبى‌ها ميل داشته‌اند، و هرگز نيكي و سنتي از رسول خدا را رها نكرده‌اند تا اين كه ما در اين زمان به آن سنت رسيده باشيم.

    چندي قبل اين موضوع را يادداشت كرده بودم تا در فرصتي مناسب به آن بپردازم. اينك مى‌كوشم كه آن را به صورت كتابي درآورم و در دسترس علاقه مندان قرار دهم.

    اميد است با مطالعه آن و دوري از تعصب كوركورانه، به سوي حقيقت و راستي بازگرديم وهوي و هوس را كنار گذاشته و فقط پيرو قرآن و سنت رسول باشيم، تا در روز قيامت از رستگاران باشيم.

    رياض ربيع الأول 1420ﻫ

    اسحاق بن عبدالله بن محمد دبيري

    آيا لازم است ميلاد رسول خداص را جشن بگيريم؟

    از جمله اصولي كه ما بايد به آن اعتقاد راسخ داشته باشيم اين است كه خداوند با بعثت پيامبرص، دين اسلام را كامل كرد و آن را كامل‌‌ترين دين‌ها قرار داد و نعمـت خود را بر ما تمام نمود؛ در نتيجه بعد از پيامبرص كم يا زياد كردن دين، در حيطه اختيار هيچ فردي نيست.

    خداوند مى‌فرمايد: ﴿ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ نِعۡمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِينٗا﴾ [المائدة: 3].

    «امروز دينتان را براي شما كامل كردم و نعمت خويش را بر شما تمام نمودم واسلام را (به عنوان) دين براي شما پسنديدم».

    و رسول اكرمص مى‌فرمايد: «تَرَكْتُكُمْ عَلَى الْبَيْضَاءِ لَيْلُهَا كَنَهَارِهَا , لا يَزِيغُ عَنْهَا بَعْدِي مِنْكُمْ إِلا هَالِكٌ»[1].

    «شما را بر بهترين راه ترك كردم، شب آن مانند روز آن واضح و آشكار است، از آن راه منحرف نمى‌شود مگر آن كه هلاك و گمراه شود».

    پس هر مسلماني كه به دنبال راه نجات است بايد كه فقط و فقط پيرو آن چه خدا و رسولش آورده‌اند باشد و اجازه ندهد چه خود و چه كسي ديگر(هركسي كه خواهد باشد) چيزي به دين خدا بيفزايد، يا از آن كم كند.

    بنابراين، طالب حق و دوستدار سنت پيامبرص، هيچ كاري انجام نمى‌دهد جز آن كه خدا و رسول خداص به آن امر فرموده باشند.

    و اين جاست كه علما و دانشمندان اسلامي مى‌گويند: «العبادات توقيفية» «واجب شدن عبادت‌ها را خداوند تعيين فرموده است و هيچ انساني حق دخالت در آن‌ها را ندارد».

    چنانكه باريتعالي مى‌فرمايد: ﴿وَمَا ٱخۡتَلَفۡتُمۡ فِيهِ مِن شَيۡءٖ فَحُكۡمُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِ ﴾ [الشوری: 10].

    «و در هر چيزي كه در آن اختلاف پيدا كنيد، حكمش به خداوند احاله مى‌گردد».

    و همچنين مى‌فرمايد: ﴿قُلۡ إِن كُنتُمۡ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِي يُحۡبِبۡكُمُ ٱللَّهُ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡ﴾ [آل‌عمران: 31].

    «بگو: اگر خدا را دوست مى‌داريد، از من پيروي كنيد تا خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما را بيامرزد».

    و رسول الله ص مى‌فرمايد: «مَنْ أَحْدَثَ فِى أَمْرِنَا مَا لَيْسَ مِنْهُ فَهُوَ رَدٌّ»[2].

    «هركس در دين ما چيزي نو بياورد كه در دين نباشد، آن عمل نزد ما مردود و غير قابل قبول است».

    و مى‌فرمايد: «وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الأُمُورِ فَإِنَّ كُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ»[3].

    «بپرهيزيد از آن چه در دين، جديد و نو آورده شده است؛ زيرا هر نو و جديدي در دين، بدعت است و هر بدعت، ضلالت و گمراهي است».

    و بايد دانست كه «كل» در حديث فوق همه چيز و همه كس را در برمى گيرد و شامل انواع بدعت‌ها مى‌شود.

    برادر و خواهر مؤمن! اگر آن چه تاكنون در بالا آورده شده، براي تو واضح و روشن است و از روي يقين به آن اعتقاد داري، بدان كه هر گفتار و كرداري كه جزيي از عبادت‌ها محسوب مى‌شود را بايد با ترازوي دين سنجيد كه آيا اين عمل برگرفته از اسلام است، يا تازه وارد دين شده است، آيا از سنت‌هاي پيامبرص است، يا از بدعت‌هاست؟

    اكنون با ذكر نمونه، موضوع را روشن مى‌كنم.

    جشن گرفتن ولادت حضرت رسول اكرمص، امام و قدوه و قائد و خاتم الأنبياء والمرسلين ورحمت للعالمين.

    زمان پـيدايش جشن ميلاد حضرت رسول اكرمص

    ابن كثير در (البداية والنهاية 11/172) مى‌گويد كه دولت الفاطميه (العبيدية) ـ كه نسبت آنها به عبيدالله بن ميمون القداح يهودي مى‌رسد و در مصر از سال (375 تا 567 هـ.ق) حكم فرمايي مى‌كردند جشن‌هايي را روي كار آوردند كه از جمله آن‌ها جشن تولد حضرت رسول اكرمص مى‌باشد.

    همچنين المقريزي در كتاب (الـمواعظ والإعتبار 1/490)، وشيخ محمد بخيت المطيعي مفتي مصر در كتاب (أحسن الكلام فيما يتعلق بالسنة والبدعة من الأحكام ص 44 ـ 45)، و شيخ علي محفوظ در كتاب (الإبداع في مضار الابتداع ص251) والشيخ الإمام أبي حفص تاج الدين الفاكهاني در كتاب: (الـمورد في عمل الـمولد) والشيخ عبدالسلام خضر الشقيري در كتاب: (السنن والـمبتدعات الـمتعلقة بالأذكار والصلوات ص138ـ139)، والسيد علي فكري در كتاب: (الـمحاضرات الفكرية ص128)، والعلامه أحمد بن يحيي الونشريسي در كتاب: (الـمعيار الـمعرب والجامع عن فتاوى علماء أفريقية والأندلس والـمغرب 7/99ـ101)، والشيخ ابن الحاج در كتاب: (الـمدخل 2/11ـ12)، والشيخ محمد يوسف الصالحي الشامي در كتاب: (سبل الهدى والرشاد في سيرة خير العباد ص349 نقل از الإمام السخاوي) والإمام الملا علي القاري در كتاب: (الـمورد الروي في الـمولد النبوي ص24)، والشيخ نصيرالدين المبارك الشهير بابن الطباخ، والشيخ ظهيرالدين جعفر التزمنتي، نگا(1/441ـ442 در كتاب: سبيل الهدى والرشاد في سير خير العباد)، و ابن تيميه در كتاب: (اقتضاء الصراط الـمستقيم ص294ـ295) وكتاب: (الفتاوى الكبرى 1/312)، وابن القيم در كتاب: (الإعلام الـموقعين)، وكتاب: (الـمولد) والإمام الشوكاني در كتاب: (رسالة في الـمولد)، والشيخ إسماعيل بن محمد الأنصاري المالي در كتاب: (القول الفصل في حكم الاحتفال بمولد خير الرسل)، و بسياري افراد ديگر ذكر كرده‌اند كه جشن‌هاي مولودي يك نوع بدعت بشمار مى‌رود، و آغاز پيدايش آن، از عهد دولت عبيديه بوده است.

    پـس اوليـن كساني كه أيـن بـدعت را گذاشته‌اند، ملحدين عبيديه فرزندان عبدالله بن سبأ يهودي بوده‌اند، و آنها مُحال است كه اين كار را به خاطر محبت و دوستي حضرت رسولص انجام داده باشند.

    حكم و نظر اسلام نسبت به جشن‌هاي مولودي

    از آن چه گفته شد نتيجه مى‌گيريم كه تمام خوبى‌ها در پيروي از رسول اكرم، تا سه قرن پس از او مى‌باشد، و هركس عبادتي انجام دهد كه در زمان رسول اكرمص و عصرهاي فضيلت «خَيْرُ أُمَّتِى قَرْنِى ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ...»[4].

    «بهترين مردمان، مردم قرن من است، سپس مردمي كه بعد از قرن من مى‌آيد، سپس مردمي كه بعد از قرن دوم مى‌آيد(سه قرن پس از پيامبر) مرسوم نباشد». آن عبادت‌ها مردود و غير قابل قبول است، و گناه آن بر گردن كسي خواهد بود كه آن را به دين افزوده باشد و همچنين كساني كه آن را رواج داده و به آن عمل مى‌كنند.

    پس نتيجه مى‌گيريم كه:

    1- مولودي و يا جـشن تولد حضرت رسول اكرم را نه آن حضرت، و نه خلفاي راشدين، و نه هيچ يك از صحابـه و ياران، و نه تابعين در عصرهاي فضيلت، آن را انجام نداده‌اند تا ما از آنان پيروي كنيم؛ زيرا آنان از ما داناتر، و به سنت پيامبر نزديك‌تر، و به پيروي از آن بهتر و ارجح بوده‌اند، و اگر در اجراي آن جشن‌ها خيري مى‌بود، آنها در گرفتن آن خيـر، بر ما پيشي مى‌گرفتند.

    2- اولين كساني كه آن جشـن‌ها را برپا كرده‌اند زنادقه و ملحدين عبيديه بوده‌اند.

    3- اين اعمال شبيه به جشن‌هاي مسيحيان است كه براي حضرت عيسيu مى‌گيرند، و ما مسلمانان از تقليد و پيروي كردن از آنان نهي شده‌ايم.

    4- در صورت برگزار كردن جشن‌هاي مولودي، بر اين اعتقاد هستيم كه خداوند دين خود را كامل نفرموده - والعياذ بالله - و اين كه رسول خداص دين را به طور كامل به ما نرسانيده است - والعياذ بالله - و اين كه مسلمانانِ عصرهاي فضيلت، موجبات محبت و دوستي نسبت به رسـول خداص را بـه ما نرسانيده‌اند.

    و اين سخنان را جز زنديق و ملحد و بى‌دين كسي ديگر نمى‌گويد.

    5- جشن گرفتن در اين شب، دليل بر محبت و دوستي رسول نيست؛ زيرا بسياري از كساني كه شب ميلاد رسول را جشن مى‌گيرند پيروان واقعي آن حضرت نيستند، بلكه افرادي فاسق، فاجر و بى‌دين‌اند كه ربا مى‌خورند و در اداي نمازها سستي و كاهلي مى‌ورزنـد، به فحشا و بدي‌ها روي مى‌آورند و گناهان بسيار انجام مى‌دهند.

    و دليل محبت آنحضرتص چنان است كه خداوند مى‌فرمايد: ﴿ قُلۡ إِن كُنتُمۡ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِي يُحۡبِبۡكُمُ ٱللَّهُ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡ﴾ [آل‌عمران: 31].

    «بگو: اگر خدا را دوست مى‌داريد، از من پيروي كنيد تا خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما را بيامرزد».

    و چنان است كه خود آنحضرتص مى‌فرمايد: «كُلُّ أُمَّتِى يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ أَبَى». قَالُوا وَمَنْ يَأْبَى يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: مَنْ أَطَاعَنِى دَخَلَ الْجَنَّةَ وَمَنْ عَصَانِى فَقَدْ أَبَى»[5].

    «همه شما به بهشت وارد خواهيد شد مگر كسى كه خود امتناع ورزد. گفتند: چه كسي است كه از داخل شدن به بهشت امتناع مى‌ورزد‌اي رسول خدا؟! آن حضرتص فرمودند: كسى كه از من اطاعت كند، به بهشت وارد خواهد شد، و هركس از دستورات من سرپيچي كند، او همان كسي است كه خود از وارد شدن به بهشت امتناع ورزيده است».

    بنابراين، محبت و دوست داشتن پيامبرص، در پـيروي كردن از او (در ظاهر و باطن) و سنت صحيح، و دنبال كردن راه اوست، و آن چه از آن خبر داده است از گفتار و كردار و اخلاق و... .

    6- بسياري از علما و دانشمندان متأخر، مفاسد بزرگي كه در اين شب (شب تولد رسول اكرمص) رخ مى‌دهد را بيان كرده‌اند؛ مانند: بعضي از اعمال شرك گونه، و غلو و زياده روي در اشعار، و طلب ياري و كمك از پيامبر كردن، و اختلاط (جمع شدن زن و مرد در يك جا)، واستعمال ترانه و موسيقي، و شراب خواري، و غير از اين مفسده‌ها.

    7- روز تولد رسول اكرمص همان روز رحلت اوست؛ يعني روز12 ربيع الأول؛ چنان كه در كتب سيره وارد شده است. پس در اين روز، خوشحالي بر ناراحتي هيچ مزيتي ندارد، و اگر ما در اعمال دين حق انتخاب داشتيم، به يقين ناراحتي و سوگواري و گريه و زاري در اين روز و شب، اولي بر جشن و شادي بود.

    وصلى الله على عبده ورسـوله نبينا محمد وعلى آله وأصحابه وأتباعه بإحسان.

    [1]- أحمد وابن ماجه وغيرهما.

    [2]- متفق علیه.

    [3]- متفق علیه.

    [4]- متفق علیه.

    [5]- رواه البخاری.