ناوەڕۆکەکان

زانایان به‌ كۆی ده‌نگك له‌سه‌ر ئه‌وه‌ن كه‌ سوێند خواردن به‌ته‌نها تایبه‌ته‌ به‌ خوای گه‌وره‌ وناووسیفه‌ته‌كانی، هه‌روه‌ها به‌ كۆی ڕا له‌سه‌ر ئه‌وه‌ن سۆیندخواردن به‌ غه‌یری خوای گه‌وره‌ قه‌ده‌غه‌یه‌ و شیركه‌...

زۆربه‌ى بیدعه‌كان كه‌ په‌یوه‌ستن به‌ زانست و عیباده‌ته‌كانه‌وه‌ له‌ كۆتایی سه‌رده‌می خه‌لیفه‌كانی راشیدین دا سه‌ریان هه‌ڵدا... وه‌ یه‌كه‌مین بیدعه‌ش سه‌رى هه‌ڵدا بیدعه‌ى قه‌ده‌ر و ئیرجاء و به‌ شیعه‌ بوون و خوارێجه‌كان بوو...

ئه‌و كه‌سه‌ى بیدعه‌ دابه‌ش ده‌كات بۆ چاك و خراپ هه‌ڵه‌یه‌ و پێچه‌وانه‌یه‌ بۆ فه‌رمووده‌كه‌ى پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه وسلم كه‌ فه‌رموویه‌تی: (فإن كل بدعة ضلالة). ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ باس كردنی پێناسه‌ و جۆره‌كان و حوكمی بیدعه به‌ به‌ڵگه‌ی قورئان وسوننه‌ت.

له‌ راستیدا باوه‌ڕ به‌ خوا و رۆژى دوایی و ئه‌و پاداشت و سزایه‌ی كه‌ تێیدایه‌ ئاراسته‌كه‌ى راسته‌قینه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ى مرۆڤ رێگه‌ى راست بگرێته‌به‌ر، هیچ یاسایه‌كیش نییه‌ بتوانێت هه‌ڵسوكه‌وتی مرۆڤ راستكاته‌وه‌ ئه‌وه‌نده‌ى باوه‌ڕ هێنان به‌ رۆژى دوایی.

ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( مختصر الفقه الإسلامي ) دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د ئیبراهیم ئه‌لتویجریه‌، وه‌ بریتیه‌ له‌: ١- مانای هاوه‌ڵ بۆ خوا دانان. ٢- ترسناكیى هاوه‌ڵ بۆ خوا بڕیاردان. ٣- سزاى ئه‌و كه‌سانه‌ى هاوه‌ڵ بۆ خوا بڕیار ده‌دن. ٤- تێگه‌یشتن له‌ تاوانى شه‌ریك بۆ خوا بڕیاردان. ٥- به‌شه‌كانى هاوه‌ڵ....

خوای گه‌وره‌ له‌ نێو هه‌موو زمانه‌كانی مرۆڤایه‌تیدا زمانی عه‌ره‌بی هه‌ڵبژاردوه‌ بۆ گه‌یاندنی په‌یامه‌كه‌ی به‌سه‌رجه‌م ئاده‌میزاده‌كان. وه‌ ئێمه‌ی موسڵمانی كورد پێویسته‌ به‌رگری بكه‌یین له‌م زمانه‌و خۆشمان بوێیت چونكه‌ په‌یوه‌ندی هه‌یه‌ به‌ دینه‌كه‌مانه‌وه‌ كه‌ ئاینی پێرۆزی ئیسلامه‌.

ئه‌م بابه‌ته‌ له‌ لایه‌ن مامۆستای به‌ڕێز احسان برهان الدین ئاماده‌كراوه‌، وه‌ باسی مه‌ناسكی حه‌ج و عومره‌ ده‌كات هه‌نگاو به‌ هه‌نگاو به‌ شێوه‌یه‌كی زۆر ئاسان...

ئه‌مه‌ چه‌ند ئامۆژگارییه‌كه‌ بۆ فێرخوازانی زانست له‌ رووناكی قسه‌ی زانایاندا ئاراسته‌یان ده‌كه‌م سه‌باره‌ت به‌ چۆنیه‌تی پێكهێنانی كتێبخانه‌ له‌ رووی هه‌ڵبژاردنی سه‌رچاوه‌كانه‌وه‌ له‌ سه‌ره‌تایی هه‌نگاونانیان به‌ره‌و فێربوونی زانست.

تحفة الأطفال: كۆمه‌ڵه‌ شیعرێكه‌ تایبه‌ته‌ به‌ ئه‌حكامه‌كانی ته‌جویدی قورئانی پیرۆز، دانه‌ره‌كه‌ی ( سليمان الجمزوري ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ )، مامۆستا احسان بورهان الدین هه‌ستاوه‌ به‌رونكردنه‌وه‌ی له‌ زنجیره‌ وانه‌ێكدا به‌ زمانی كوردی به‌ شێوه‌یه‌كی پوخت و ئاسان.

ئه‌م زنجیره‌یه‌ بریتییه‌ له‌چه‌ند كورته‌ وانه‌یه‌كى تایبه‌ت به‌ زانستى ته‌جویدو جوان خویندنه‌وه‌ى قورئانى پیروز، له‌روشنایى وانه‌و نووسینه‌كانى زایایانى ئه‌م زانسته‌، له‌ لایه‌ن مامۆستا ئیحسان بورهان الدین مۆڵه‌ت پێدراو له‌ قیرائاتی عه‌شره‌ ئاماده‌كراوه‌.

لێكدانه‌وه‌ی پێشه‌كی ( إبن الجزري ): ئه‌م كتێبه‌ وه‌كو پێناسه‌مان كردووه‌ له‌ سه‌ره‌تاى ئه‌م ڕاڤه‌كردنه‌ یه‌كێكه‌ له‌ باشترین ئه‌و كتێبانه‌ى له‌بوارى زانستى ته‌جوید و بنه‌ماكانى خوێندنه‌وه‌ى قورئاندا نووسراون به‌شێوه‌ى هۆنراوه‌، چونكه‌ نووسه‌ره‌كه‌ى پێشه‌وایه‌كى ناودارى هه‌ره‌گه‌وره‌یه‌، كه‌ هه‌موان بىَ ڕاجیایى كۆكن له‌سه‌ر پێشه‌وایه‌تى ئه‌و، بێگومان زانستیش-هه‌ر زانستێك بێت–له‌سه‌رچاوه‌كه‌یه‌وه‌ وه‌ربگیردرێت باشتره‌. بۆیه‌....

بێگومان زمان یه‌كێكه‌ له‌ نیعمه‌ته‌كانى خواى گه‌وره‌ بۆ مرۆڤه‌كان، ئه‌ندامێكى بچووكه‌، به‌ڵام له‌ چاكه‌ و خراپه‌شدا كاریگه‌رى گه‌وره‌ى هه‌یه‌، گۆڕه‌پانى كاركردنى زمان گۆڕه‌پانێكى پان و به‌رینه‌، به‌ڵكو بێ سنووره‌، له‌ چاكه‌دا ده‌توانێت ببێته‌ مایه‌ى ره‌زامه‌ندى خواى گه‌وره‌. له‌ خراپه‌شدا به‌ هه‌مان شێوه‌ ڕۆڵى سه‌ره‌كى ده‌گیڕێت و ئه‌وه‌ى به‌و ئه‌ندامه‌ بچووكه‌....