คำเทศนาเรื่องมารยาทและคำตักเตือน

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายและสรุปความบทเรียนจากสูเราะฮฺ อัล-อัศริ เกี่ยวกับสภาพและข้อเท็จจริงความขาดทุนของมนุษย์ พร้อมทั้งนำเสนอทางออกที่จะเป็นมูลเหตุนำให้เขารอดพ้นจากสภาพดังกล่าว เป็นข้อสรุปที่ต้องทบทวนและใคร่ครวญสำหรับผู้หวังความสำเร็จทุกคน

กล่าวถึงธรรมชาติที่อัลลอฮฺสร้างให้มนุษย์ชอบที่จะมีชีวิตอย่างมีเกียรติ ต่างก็แสวงหาเกียรติจากทุกที่ที่ตนคิดว่าจะหามันได้ ในขณะที่อิสลามได้อธิบายอย่างชัดเจนว่าเกียรติยศที่แท้จริงของมุสลิมนั้นมาจากอัลลอฮฺและการเชื่อมโยงอย่างแนบแน่นกับบทบัญญัติของพระองค์เท่านั้น ทั้งจากหลักฐานในอัลกุรอานและสุนนะฮฺ รวมทั้งชนรุ่นแรกแห่งอิสลามก็ได้ยืนยันอย่างหนักแน่น คุฏบะฮฺยังได้ยกตัวอย่างเหตุการณ์การสูญสลายของอาณาจักรอันดาลุสซึ่งเกิดมาจากสาเหตุแห่งการแสวงหาเกียรติอื่นนอกจากเกียรติแห่งอัลลอฮฺพระผู้เป็นเจ้า

คุฏบะฮฺที่พูดถึงการชุโกรว่าเป็นหน้าที่ของมนุษย์ทุกคน ซึ่งบางครั้งอาจจะต้องมีการกระตุ้นเตือนให้สำนึกในเรื่องดังกล่าวด้วยการใคร่ครวญตัวเอง และพูดถึงดุอาอ์ที่กระตุ้นให้มุสลิมต้องเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ผู้อื่น ซึ่งจะเป็นการถ่อยทอดอิสลามได้แม้ไม่ต้องใช้คำพูด อย่าให้คนอื่นเรียนสิ่งเลวๆ จากคนเป็นมุสลิม ตัวอย่างที่จะพาไปสวรรค์มีน้อยกว่า จึงต้องช่วยกันสร้างตัวเองให้เป็นตัวอย่างที่จะผู้คนไปสู่สวรรค์ของอัลลอฮฺ ควรดูตัวอย่างที่ดีเพื่อเอามาใช้กับตัวเอง

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายความสำคัญของหัวใจ และลักษณะพิเศษบางประการที่เกี่ยวข้องกับหัวใจโดยเฉพาะ เช่น เป็นเกณฑ์ชี้วัดความดีความชั่วในทัศนะของอัลลอฮฺ ร่างกายจะตามหัวใจ หัวใจพลิกผันได้ง่าย หัวใจคือที่รองรับการทดสอบ เป็นอวัยวะที่ชัยฏอนมุ่งร้ายอยู่ตลอดเวลา การงานต่างๆ จะขึ้นอยู่กับความนึกคิดในหัวใจ หัวใจเป็นที่สะสมของโรคร้ายต่างๆ ที่มักแฝงเร้นและยากแก่เยียวยาถ้าหากละเลยไม่สนใจ

คุฏบะฮฺวันศุกร์ พูดถึงอันตรายของการหลงลืมอัลลอฮฺและวันอาคิเราะฮฺ ซึ่งนับว่าได้เสมือนโรคที่ร้ายแรงประการหนึ่งในชีวิตของมนุษย์ เนื่องจากจะนำความเสียหายอย่างใหญ่หลวงในวันปรโลก พร้อมทั้งอธิบายสาเหตุที่ทำให้มนุษย์ลืมอาคิเราะฮฺ รวมทั้งวิธีการแก้ไขและป้องกัน ด้วยการตรวจสอบตนเองสม่ำเสมอและการอ่านอัลกุรอานเป็นประจำ

ผู้บรรยายคุฏบะฮฺได้กล่าวถึงความสำคัญของเวลาในชีวิตของผู้ศรัทธา ซึ่งจำเป็นต้องใช้ให้ถูกต้องและไม่ควรหลงลืมปล่อยชีวิตไปอย่างไร้คุณค่าตามเจตนารมณ์ของอิสลาม

คุฏบะฮฺ ว่าด้วยองค์ประกอบของมนุษย์ทั้งสามด้าน คือ ด้านกายภาพ ด้านสติปัญญา และด้านจิตวิญญาณ ซึ่งต้องเอาใจใส่และให้ความสำคัญตามเป้าประสงค์ของอิสลาม เพื่อการเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบ มีชีวิตอย่างสันติสุขในโลกนี้และโลกหน้า

คุฏบะฮฺวันศุกร์ ณ มัสยิดวิทยาลัยอิสลามศึกษา มอ.ปัตตานี ว่าด้วยความหมายและความสำคัญของตักวา หนึ่งในจำนวนชุดคุฏบะฮฺญุมอัต ณ มัสยิดวิทยาลัยอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี โดย อัสมัน แตอาลี อาจารย์ประจำภาควิชาอิสลามศึกษา วอศ. มอ.ปัตตานี

คุฏบะฮฺวันศุกร์ว่าด้วยความสำคัญของการกลับตัวกลับใจจากความชั่ว สู่การขออภัยโทษและประพฤติปฏิบัติความดีงามเพื่อไถ่บาป เพื่อรับความโปรดปรานและความเมตตาจากพระผู้เป็นเจ้าที่ทรงรับการขออภัยโทษจากบ่าวทุกคนของพระองค์

อธิบายโองการอัลกุรอานจากสูเราะฮฺ อาลอิมรอน อายะฮฺที่ 102 เป็นคำสั่งที่มักจะได้ยินทุกวันศุกร์เกี่ยวกับการตักวาต่ออัลลอฮฺอย่างแท้จริง โดยนำคำพูดของนักตัฟซีรบางท่านมาสาธยาย พร้อมข้อสรุปอันเป็นใจความสำคัญจากโองการดังกล่าว

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายความสำคัญของหัวใจในทัศนะและมุมมองของอิสลาม เป็นเกณฑ์สำคัญที่อัลลอฮฺใช้พิจารณาความดีงามของมนุษย์ เป็นแหล่งรวมของพฤติกรรมต่างๆ ทั้งในด้านดีและชั่ว มนุษย์จึงพึงต้องให้ความสำคัญในการดูแลและเอาใจใส่ปรับปรุงหัวใจให้ดี เพื่อความรอดพ้นของเขาในวันอาคิเราะฮฺ

คุฏบะฮฺวันศุกร์ สาธยายถึงความหมายของคำว่า ตักวา ตามที่บรรดาอุละมาอ์ได้อธิบายไว้ รวมทั้งอธิบายบทบาทและความสำคัญของตักวาในวิถีชีวิตของมุสลิม ซึ่งถูกเน้นและสั่งเสียโดยอัลลอฮฺและท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ในหลายบริบทและวาระต่างๆ ที่มากมายครอบคลุมทุกอิริยาบทของมุสลิม